کتاب ریگ روان دومین اثر استیو تولتز است. این کتاب نیز همچون کتاب نخست استیو تولتز یعنی «جزء از کل» با اقبال زیادی از سوی خوانندگان در سرتاسر جهان مواجه شد. ریگ روان کتابی جذاب و خواندنی است و خواننده را با خود همراه می‌کند. تجدید چاپ چندین باره‌ی آن نشان از استقبال زیاد خوانندگان از این کتاب و گواه این مدعاست که ریگ روان کتابی موفق در بازار نشر بوده است. شاید بتوان گفت که موفقیت کتاب ریگ روان تا اندازه‌ی زیادی مدیون شیوه‌ی روایت خاص و همچنین استفاده از بیان طنز آلود در وصف موقعیت‌های تراژدی است.
در بین علاقه‌مندان به کتاب در ایران نیز استیو تولتز با همان کتاب اول خود محبوبیت زیادی را به دست آورد. به همین دلیل استقبال فراوان از کتاب ریگ روان نیز تا اندازه‌ی زیادی قابل پیش‌بینی بود، تا جایی‌که کتاب به چاپ پانزدهم هم رسید. در متن پیش رو سعی داریم تا به معرفی بیشتر این کتاب بپردازیم.
درباره‌ی استیو تولتز نویسندهی کتاب ریگ روان
استیو تولتز یکی از نویسندگان معروف سال‌های اخیر در دنیا است. او در سال 1972 در سیدنی استرالیا به دنیا آمد. استیو تولتز را بیشتر به عنوان نویسنده‌ای فیلسوف می‌شناسند، چرا که داستان‌هایش سرشار از عقاید و نقل‌قول‌های فلسفی است. از تولتز تاکنون تنها دو رمان بلند منتشر شده است، که البته همین دو کتاب توانستند محبوبیتی فوقالعاده را برای او در سرتاسر جهان به ارمغان آورند. چیزی که بیشتر باعث محبوبیت او شده است، شیوه‌ی داستان‌سرایی و استفاده از بیان طنز در روایت زندگی شخصیت‌های کتاب‌هایش است.
خلاصه داستان کتاب ریگ روان
ریگ روان روایت کننده‌ی یک داستان اجتماعی است که زمینه‌ای فلسفی دارد. خود استیو تولتز نویسندهی کتاب معتقد است که این کتاب درباره‌ی ترس از زندگی است. کتاب ریگ روان بازگوکننده‌ی داستان دو دوست است که هر دو انسان‌هایی شکست‌خورده در زندگی هستند؛ اغلب بخش‌های کتاب شامل ماجراها و بدبختی‌های زندگی آلدو از زبان دوستش لیام است.
آلدو کارآفرین بداقبالی که دردسر و بدشانسی او را سایه به سایه در زندگی تعقیب می‌کند. همچنان که بداقبالی‌های آلدو بیشتر و بیشتر می شود، دوست صمیمی او یعنی لیام که از قضا او نیز فردی بدشانس و شکست خورده در کار و زندگی شخصی خود است، تصمیم می‌گیرد تا کتابی درباره‌ی زندگی پرماجرای آلدو بنویسد. همچنان که داستان پیش می‌رود پیچ و خم آن بیشتر می‌شود و وقایع مختلفی برای شخصیت اصلی به وقوع می‌پیوندد.
نقد کتاب ریگ روان
نقدهای بسیار زیاد و متفاوتی بر کتاب ریگ روان نوشته شده است. بسیاری این کتاب را در سطح نازل‌تری نسبت به «جزء از کل» می دانند، کتابی که توانست توجه همگان را به استیو تولتز به عنوان نویسنده‌ای نوظهور جلب کند و جایزه بوکر را نیز نصیب او کند. اما عده‌ای هم بر این معتقدند که با اینکه هر دو کتاب از نظر فرم و ساختار تفاوت چندانی با هم ندارند، اما این کتاب را نباید با «جزء از کل» مقایسه کرد و به عنوان یک اثر مستقل جذابیت‌ها و ویژگی‌های خاص خود را دارد.
استیو تولتز در مورد چگونگی خلق شدن شخصیت اصلی کتاب ریگ روان بیان می‌کند که: نسخه‌ی اصلی اولین رمانم یعنی «جزء از کل» بسیار طولانی بود، بنابراین پس از اینکه چندین بار برای چاپ رد شد تصمیم به ویرایش آن گرفتم. در آن نسخه اصلی یک شخصیت وجود داشت که آن را به کلی حذف کردم. یک شخصیت بدشانس که وقتی به آن رسیدم، به نظر می‌آمد متعلق به رمان دیگری است. وقتی شروع به نوشتن کتاب ریگ روان کردم به آن شخصیت پر و بال بیشتری دادم، به این صورت که شانس بد او را بیشتر کردم و او را در موقعیت‌هایی قرار دادم که خود من کمی آنها را تجربه کرده بودم. این‌گونه بود که شخصیت اصلی کتاب ریگ روان به وجود آمد.
نویسنده به کمک قدرت تخیل فوقالعاده و همچنین نبوغ خاص خود در شخصیت پردازی توانسته است شخصیت بسیار خاصی را در کتاب ریگ روان خلق کند که به یک شخصیت ماندگار در ذهن خواننده تبدیل می‌شود. شخصیتی که انواع مختلفی از بدشانسی را در زندگی خود تجربه می‌کند. بداقبالی آلدوی رمان ریگ روان را از بچگی تا بزرگسالی همراهی می‌کند، زندگی او سرشار از بدبیاری‌ها، ترس‌ها، کابوس‌ها، تلاش‌ها و شکست‌ها است. از آنجایی که بیشتر موقعیت‌هایی که شخصیت اصلی داستان در آنها قرار می‌گیرد و همچنین احساساتی که او در وجود خود دارد برگرفته از تجربه‌ها و احساسات واقعی است، بنابراین می‌تواند موجب برانگیختن حس همذات پنداری خواننده شود.
زمینه‌ی فلسفی کتاب ریگ روان که بخش بسیاری از کتاب را به خود اختصاص داده، باعث شده است که خواننده در میان این بدبختی‌ها به مسائلی همچون وجود، زندگی، مرگ، خدا و غیره مواجه شود و ذهن او درگیر بعضی مسائل و سؤال‌های فلسفی شود و تا مدت‌ها به مسائلی از این دست بیاندیشد. البته تمام این موقعیت‌ها و مسائل آغشته به طنز تلخی است که در سرتاسر کتاب نهفته است، که آن را از شگردهای نویسندگی استیو تولتز در ایجاد جذابیت داستانی بر‌می‌شمارند.
استیو تولتز به عنوان نویسندهی کتاب ریگ روان شیوه‌ی روایت خاصی را در این کتاب در پیش گرفته است. کتاب از سه فصل تشکیل شده است و هر فصل با جمله‌ای فلسفی آغاز می‌شود. داستان دو راوی متفاوت دارد، لیام و آلدو و روایت به طور مداوم در حال تغییر بین این دو نفر است. راوی اول لیام دوست قدیمی آلدو است. او که خود فردی بدبخت و شکست‌خورده است، قصد دارد کتابی درباره‌ی زندگی آلدو بنویسد. فصل اول و سومِ داستان از زبان او روایت می‌شود. فصل دوم از زبان خود آلدو یعنی شخصیت اصلی کتاب ریگ روان روایت می شود. کسی که انواع و اقسام بدبختی‌ها و بدشانسی‌ها را در زندگی خود تجربه می‌کند.
علاوه بر راوی‌های متفاوت، کتاب ریگ روان در مقاطع زمانی متفاوتی نیز روایت می‌شود، یعنی فصول کتاب توالی زمانی ندارند و فصل به فصل از داستان از زمان گذشته به آینده و از آینده به گذشته در حال رفت و آمد است. داستان پر از دیالوگ‌ها و مونولوگ‌هایی است که بسیاری از آنها در خاطر خواننده باقی می‌ماند و بر جذابیت داستان می‌افزاید.
تهیه و خرید کتاب ریگ روان
کتاب ریگ روان نخستین بار در سال 2015 و توسط انتشارات «سایمون اند شوستر» منتشر و به بازار کتاب عرضه شد. نسخه‌ی اصلی این کتاب که در واقع یک داستان بلند است متشکل از 368 صفحه می باشد. رمان ریگ روان تا به حال به زبانهای مختلفی ترجمه و به چاپ رسیده است. در ایران نیز این کتاب با ترجمه‌ی پیمان خاکسار و توسط نشر چشمه به بازار نشر عرضه شده است. به تازگی نیز نسخه‌ی صوتی این کتاب در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است
